Đề thi HSG Tỉnh lớp 11 Môn Ngữ Văn 2015-2016
SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG PT DTNT THPT SỐ 2
ĐỀ THI THỬ CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH LỚP 11
Môn: Ngữ văn - Lớp 11
Năm học: 2015 - 2016
(Thời gian: 180 phút, không kể thời gian phát đề)
Câu 1: (4 điểm)
Đọc mẩu truyện và thực hiện cá yêu cầu dưới đây:
Một chàng thanh niên tuyên bố trước đám đông mình có trái tim đẹp
nhất vì chẳng hề có một tì vết hay rạn nứt nào. Bỗng một cụ già xuất hiện và
nói: “Trái tim của anh không đẹp bằng trái tim của tôi!”. Chàng trai cùng
đám đông ngắm nhìn trái tim của cụ. Nó đang đập mạnh mẽ nhưng đầy vết
sẹo. Có những phần của tim đã bị lấy ra và những mảnh tim khác được đắp
vào nhưng không vừa khít nên tạo một bề ngoài sần sùi, lởm chởm, có cả
những đường rãnh khuyết vào mà không hề có mảnh tim nào trám thay thế.
Chàng trai cười nói:
- Chắc là cụ nói đùa: Trái tim của tôi hoàn hảo, còn của cụ chỉ là
những mảnh chắp vá đầy sẹo và vết cắt.
- Mỗi vết cắt trong trái tim tôi tượng trưng cho một người mà tôi yêu,
không chỉ là những cô gái mà còn là cha mẹ, anh chị, bạn bè, … tôi xé một
mẩu tim mình trao cho họ, thường thì họ sẽ trao lại một mẩu tim của họ để tôi
đắp vào nơi vừa xé ra. Thế nhưng những mẩu tim chẳng hoàn toàn giống
nhau, mẩu tin cha mẹ trao cho tôi lớn hơn mẩu tôi trao cho họ, ngược lại với
mẩu tim của tôi và con cái tôi. Không bằng nhau nên chúng tạo ra những nếp
sần sùi mà tôi luôn yêu mến. Thỉnh thoảng, tôi trao mẩu tim của mình nhưng
không được nhận lại, chúng tạo nên những vết khuyết. Dù những vết khuyết
đó thật đau đớn nhưng tôi vẫn luôn hy vọng họ sẽ trao lại để lấp đầy khoảng
trống mà tôi luôi chờ đợi.
Chàng trai …
1. Hoàn thiện phần kết của câu chuyện.
2. Đặt nhan đề phù hợp.
3. Thông điệp được gửi gắm qua mẩu chuyện trên.
Câu 2: (6 điểm)
Anh (chị) có suy nghĩ gì về câu nói sau:
“Tất cả quả ngọt đều đã từng là những nụ hoa, nhưng không phải tất cả
hoa đều có thể cho ra trái”.
Câu 3: (10 điểm)
“Văn chương không phải là một cách đem đến cho người đọc sự thoát li
hay sự quên; trái lại, văn chương là một thứ khí giới thanh cao và đắc lực mà
chúng ta có để tố cáo và thay đổi một cái thế giới giả dối và tàn ác, vừa làm cho
lòng người trong sạch và phong phú hơn”.
(Thạch Lam)
Những tác phẩm văn xuôi lãng mạn giai đoạn 1930 - 1945 được học
trong chương trình Ngữ văn lớp 11 sẽ giúp anh (chị) làm sáng tỏ q uan niệm trên.
SỞ GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG PT DTNT THPT SỐ 2
HƯỚNG DẪN CHẤM, ĐÁP ÁN, BIỂU ĐIỂM
Câu 1: (4 điểm)
1. Hoàn thiện phần kết của câu chuyện: (2,0 điểm)
- Học sinh có thể chọn những kết thúc khác nhau nhưng phải làm nổi bật
được ý nghĩa đó là trái tim cụ già đã thức tỉnh chàng trai.
(Ví dụ: Chàng trai đã trao một phần trái tim của mình cho ông lão …)
2. Đặt nhan đề phù hợp: (1,0 điểm)
Cần phải phù hợp với nội dung. (Ví dụ: Trái tim, …)
3. Thông điệp được gửi gắm qua mẩu chuyện trên: (1,0 điểm)
Một trái tim đẹp nhất phải là trái tim đầy vết sẹo và lát cắt của sự cho đi.
Câu 2: (6 điểm)
1. Giải thích:
- Quả ngọt: thành quả, kết quả ngọt ngào, có chất lượng.
- Hoa: đẹp đẽ, đầy sức sống nhưng chóng tàn.
2. Bình luận:
- Con người ai cũng phải trải qua một thời tuổi trẻ (thời nở hoa) nên phải
sống sao để cho tuổi trẻ qua đi có thể hái được trái chín ngọt ngào, gieo hạt cho
đời sau (trái ngọt).
- Tuổi trẻ là thời kỳ đẹp đẽ nhất trong cuộc sống mỗi con người nhưng nó
lại trôi qua rất nhanh, nếu ta không nổ lực phấn đấu, sống hết mình với ý nghĩa
tích cực thì khi hoa phai tàn, héo úa sẽ chẳng thể kết thành trái ngọt.
- Hiện nay, bên cạnh những bạn trẻ chuẩn bị hành trang tri thức, kỹ năng
vững vàng để vào đời bằng việc phấn đấu học tập, rèn luyện thể chất, trau dồi kỹ
năng sống … thì còn có một số hoàn toàn thụ động, thiếu trách nhiệm với cuộc
đời của mình, sống lãng phí tuổi xuân… thì cũng như bông hoa khi tàn mà
chẳng thể kết trái, không giữ lại vẻ đẹp cho đời.
3. Bài học cho bản thân:
- Nhận thức được câu nói trên như một thông điệp gửi đến thế hệ trẻ ngày nay.
- Bản thân thấy cần phải sống thật có ích, có ý nghĩa trong thời tuổi trẻ để
hái được trái ngọt, gieo hạt giống tốt cho đời sau.
* Biểu điểm:
- Điểm 5- 6: Đáp ứng tốt các yêu cầu trên về kiến thức và kỹ năng.
- Điểm 3- 4: Đáp ứng ở mức tương đối các yêu cầu của đề bài.
- Điểm 2 - 3: Đáp ứng ở mức độ trung bình các yêu cầu của đề bài.
- Điểm dưới 2: Bài viết lan man, không thoát ý hoặc quá sơ sài.
Câu 3: (10 điểm)
- Quan niệm đúng đắn về khuynh hướng văn học lãng mạn nói chung và
văn học lãng mạn giai đoạn 1930 - 1945 nói riêng:
+ Không phải là khuynh hướng văn học thoát li khỏi hiện thực cuộc sống.
Trái lại:
+ Văn chương có thể tố cáo và thay đổi thế giới xấu xa, tàn ác.
+ Văn chương khiến cho lòng người trong sạch và phong phú hơn.
- Chứng minh:
* Với tác phẩm “Chữ người tử tù” của Nguyễn Tuân:
+ Khẳng định sự chiến thắng của cái đẹp, cái tốt, cái cao cả đối lập với
xấu xa, thấp hèn.
+ Thái độ bất hòa với xã hội hiện thực.
+ Khơi dậy tình yêu với những nét đẹp văn hóa cổ truyền của dân tộc.
Những ý đồ nghệ thuật trên được truyền tải qua việc xây dựng tình huống
truyện độc đáo, nghệ thuật xây dựng nhân vật tài hoa, dựng cảnh tài tình, gợi
không khí cổ xưa …
* Đặc biệt với tác phẩm “Hai đứa trẻ” của Thạch Lam:
+ Nỗi xót thương trước cuộc sống nghèo khổ, tàn lụi của những người dân
phố huyện - đặc biệt là những đứa trẻ, chính là tiếng nói gián tiếp tố cáo xã hội
vô nhân đạo.
+ Sự đồng cảm với những ước mơ của tuổi thơ, tâm hồn gắn bó với nơi
mình đang sống của các nhân vật trong tuyện cũng luôn khơi gợi trong tâm hồn
mỗi con người những suy ngẫm…
=> Bằng cốt truyện nhẹ nhàng, giọng văn tâm tình, sâu lắng, kết hợp bút
pháp hiện thức và trữ tình, khai thác tinh tế tâm lí nhân vật … đã làm nổi bật
những nội dung trên.
* Biểu điểm:
- Điểm 9- 10: Đáp ứng tốt các yêu cầu của bài, bài làm có sự sáng tạo
- Điểm 7- 8: Về cơ bản đáp ứng được yêu cầu của đề, nhưng bài làm chưa
sâu, tính sáng tạo chưa nổi bật.
- Điểm 5- 6: Hiểu được yêu cầu của đề, nhưng chứng minh và bình luận
còn lúng túng.
- Điểm 3- 4: Hiểu chưa thấu đáo yêu cầu của đề. Bài làm sơ sài, thiên về
phân tích tác phẩm.
- Điểm dưới 3: Chưa thật sự hiểu đề, bài làm lan man.
GIÁO VIÊN
Nguyễn Thị Vân Hạnh
Tác giả bài viết: Nguyễn Thị Vân Hạnh
Nguồn tin: thptdtntso2-nghean.edu.vn
Ý kiến bạn đọc
Những tin mới hơn
DANH MỤC
ỨNG DỤNG MỞ
LIÊN KẾT WEBSITE
THỐNG KÊ TRUY CẬP
- Đang truy cập11
- Hôm nay3,286
- Tháng hiện tại53,592
- Tổng lượt truy cập4,148,189